Branża poligraficzna, choć oparta na wielowiekowej tradycji, jest jednym z obszarów gospodarki, który wciąż dynamicznie się rozwija dzięki nowym technologiom. Z każdym rokiem pojawiają się innowacje, które zmieniają sposób, w jaki postrzegamy druk oraz jego zastosowanie. Współczesna poligrafia staje się nie tylko bardziej wydajna, ale też oferuje zupełnie nowe możliwości, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu wydawały się nieosiągalne.
Jednym z najważniejszych przełomów w branży poligraficznej było wprowadzenie druku cyfrowego, który zrewolucjonizował cały proces produkcji. Tradycyjne metody druku, takie jak offset czy fleksografia, wymagały przygotowania matryc, co sprawiało, że opłacalne było tylko drukowanie dużych nakładów. Druk cyfrowy zlikwidował tę barierę, umożliwiając wydruk na żądanie, co okazało się idealnym rozwiązaniem dla małych firm, freelancerów czy osób prywatnych. Teraz, bez względu na wielkość zlecenia, można szybko i tanio zrealizować wydruk zarówno jednego egzemplarza, jak i tysięcy kopii, co sprawia, że poligrafia stała się dostępna dla szerszego grona odbiorców.
Jednak druk cyfrowy to dopiero początek. Obecnie jednym z najgorętszych tematów w branży poligraficznej jest druk 3D. Choć jego korzenie sięgają lat 80. XX wieku, to dopiero w ostatnich latach technologia ta zyskała szerokie zastosowanie. Drukowanie trójwymiarowych obiektów stało się możliwe nie tylko w przemyśle, ale także w codziennym użytkowaniu. Drukarki 3D wykorzystywane są do tworzenia prototypów, elementów maszyn, a nawet obiektów użytkowych, takich jak meble czy biżuteria. W medycynie druk 3D umożliwia produkcję spersonalizowanych protez i implantów, a w architekturze pozwala na tworzenie modeli budynków z niesamowitą precyzją. To tylko kilka z przykładów, jak ta nowoczesna forma druku wpływa na nasze życie.
Również druk fleksograficzny, stosowany głównie w produkcji opakowań, uległ wielu udoskonaleniom. Nowoczesne maszyny fleksograficzne potrafią pracować z większą prędkością, a jednocześnie są bardziej precyzyjne, co przekłada się na lepszą jakość wydruku. Nowe technologie w zakresie farb i materiałów eksploatacyjnych pozwalają na produkcję opakowań, które są bardziej ekologiczne i trwałe. Druk fleksograficzny wciąż jest najczęściej wybieraną metodą w branży opakowaniowej, ale wciąż podlega udoskonaleniom, które czynią go bardziej konkurencyjnym wobec innych technik druku.
Innym innowacyjnym rozwiązaniem, które zdobywa popularność w branży poligraficznej, jest druk UV. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod, druk UV wykorzystuje specjalne farby, które utrwalają się pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Dzięki temu wydruki są bardziej odporne na ścieranie, działanie wody oraz promieniowanie słoneczne. Druk UV umożliwia również drukowanie na nietypowych materiałach, takich jak szkło, drewno, metal czy plastik, co otwiera zupełnie nowe możliwości dla projektantów, artystów i firm reklamowych.
Współczesna poligrafia to także rosnąca integracja z cyfrowymi narzędziami projektowymi. Programy do edycji grafiki, projektowania i przygotowania materiałów do druku stają się coraz bardziej zaawansowane. Umożliwiają tworzenie projektów o niezwykłej szczegółowości i precyzji. Połączenie nowoczesnych narzędzi cyfrowych z drukiem umożliwia tworzenie spersonalizowanych produktów, co ma ogromne znaczenie w marketingu i reklamie. Personalizacja materiałów drukowanych, takich jak katalogi, ulotki czy opakowania, staje się jednym z najważniejszych trendów na rynku.
Nie można też zapominać o roli ekologii we współczesnej poligrafii. Wiele firm stawia na zrównoważony rozwój i wprowadza innowacyjne rozwiązania, które minimalizują wpływ produkcji na środowisko. Drukarki są coraz bardziej energooszczędne, a farby stosowane w poligrafii coraz częściej oparte są na składnikach biodegradowalnych. Również papier, który wciąż jest najczęściej używanym nośnikiem, coraz częściej pochodzi z recyklingu lub z certyfikowanych źródeł.
Poligrafia, choć oparta na tradycji, z każdym rokiem staje się bardziej zaawansowana technologicznie. Dzięki nowym rozwiązaniom, branża ta nie tylko dostosowuje się do zmieniających się potrzeb rynku, ale też wyznacza nowe standardy jakości, wydajności i ekologii.
Nowoczesne drukowanie cyfrowe pozwala obniżyć koszty i znacznie przyspieszyć czas realizacji, przy zachowaniu wyrazistości i wysokich parametrów. Wykorzystuje się tutaj dane zapisane w pamięci komputera (lub innego nośnika), które zwykle od razu przenoszone są na wybrane podłoże – papier zwykły lub samoprzylepny, folię przezroczystą czy kolorową.
Metoda ta daje możliwość realizowania zleceń praktycznie „od ręki” – już od jednej sztuki. Pozwala dokonywać drobnych modyfikacji w projektach (np. kolorów, rozkładu elementów, wielkości czcionek) w trakcie rozpoczętego już procesu. Tradycyjne techniki drukowania offsetowego nie umożliwiają wprowadzania dodatkowych danych i zmieniania informacji.
Obecnie stosuje się odmienne rodzaje druku cyfrowego, które różnią się zasadą działania, stosowanymi barwnikami oraz urządzeniami. Poszczególne opcje pozwalają uzyskać zbliżone efekty, które wyróżniają się dobrym odwzorowaniem kolorów oraz szybkim czasem realizacji.
Drukowanie elektrofotograficzne (laserowe) to metoda wywodząca się z kserografii. Warstwę fotoprzewodzącą naświetla się za pomocą promieni laserowych lub diod. Kolejnym krokiem jest wywoływanie oraz przenoszenie tonera na podłoże. Następnie odbitka jest utrwalana. Toner (proszek barwiący zmieszany z żelazem) trafia na papier lub folię w wyniku działania sił przyciągania elektrostatycznego, a następnie wiąże się z nim pod wpływem ciepła. Laserową technikę druku cyfrowego wykorzystują drukarki biurowe, popularne urządzenia wielofunkcyjne stosowane w domach i firmach oraz wysokonakładowe maszyny produkcyjne.
Jonografia to podobna zasada działania do metody elektrofotograficznej. Maszyny do druku cyfrowego do zmiany ładunku elektrostatycznego stosują tutaj strumień jonów.
Magnetografia pozwala tworzyć obraz z wykorzystaniem gęstej siatki obwodów elektrycznych. Rozmieszczone są one na cylindrze, aby móc wytworzyć pole magnetyczne. Proszek ferromagnetyczny odbije obraz w miejscach, gdzie pole to zadziała.
Termografia to technika gdzie wydruk powstaje z udziałem ciepła – wysoka temperatura działa na podłoże lub wykorzystywany środek barwiący. Bardzo popularna jest termografia pośrednia, która obejmuje techniki druku termotransferowego oraz termosublimacyjnego. Pozwalają one utrwalać substancje termoplastyczne na mokrym podłożu. Tego rodzaju druk cyfrowy sprawdzi się m.in. w reklamie, gdzie cenione są bardziej efektowne zdobienia wypukłe. Pięknie będzie prezentować się m.in. na firmowych wizytówkach, kopertach czy stylowych zaproszeniach.
Drukowanie cyfrowe natryskowe metoda w poligrafii określana jest także jako ink-jet. Maszyny do druku cyfrowego natryskowego posiadają specjalne głowice z dyszami oraz pompę ciśnieniową, która wyrzuca kropelki farby. W zależności od wybranego urządzenia może zostać wykorzystany tradycyjny toner lub farba woskowa (o gęstszej konsystencji). Komputer, za pomocą impulsów elektrycznych, steruje całym procesem wydruku.
Drukarnia może wykorzystywać technologię kropel pojedynczych lub ciągły strumień. Ink-jet pozwala uzyskać wysoką jakość przy zachowaniu cichej pracy. Kolory są tutaj bardzo wyraziste, a jednocześnie delikatne. Technika znajduje zastosowanie w wydrukach wielkoformatowych, przemysłowych, termosublimacyjnych oraz do znakowania obiektów trójwymiarowych.
Wybór właściwego wariantu wydruku może sprawić wiele problemów, ponieważ część osób zlecających profesjonalny wydruk zupełnie nie orientuje się, na czym polegają obie techniki druku.
W przypadku tradycyjnego druku cyfrowego cały proces polega na naświetlaniu wałka z warstwą fotoprzewodzącą, do której w miejscach gdzie mamy uzyskać obraz podczepiają się drobinki toneru, by następnie podczas przenoszenia na docelowy nośnik (papier) uzyskać wierne odwzorowanie oryginału.
Natomiast wydruk w technologii offsetowej jest znacznie bardziej zaawansowany. Obraz jest w pierwszej kolejności naświetlany na naświetlarce CTP. Kolejno jest przenoszony z płaskiej formy na podłoże drukarskie. Uruchomienie procesu drukarskiego to dość spory koszt w porównaniu z drukiem cyfrowym.
Co ważne, chociaż wiele osób nie zauważa tej różnicy, w druku offsetowym – ze względu na trwałe naświetlanie obrazu na płaskiej powierzchni – nie ma możliwości wprowadzenia zmian w projekcie w trakcie rozpoczętego procesu wydruku.
Biorąc pod uwagę cenę, droższym rozwiązaniem jest druk offsetowy. Wynika to właśnie z wykorzystywanej technologii. Dlatego też ten rodzaj wydruku jest opłacalny przy masowym druku tego samego projektu. Tutaj jednak pojawia się pytanie, kiedy możemy mówić o wydruku masowym. Wszystko zależy tak naprawdę od kilku parametrów – nie tylko ilości drukowanych egzemplarzy, ale przede wszystkim od jego formatu czy ewentualnego uszlachetnienia. Wykorzystanie druku cyfrowego czy offsetowego to zwykła kalkulacja oparta na formacie projektu, czasie jego realizacji i jakości wydruku. Przykładowo: wydruk projektu w formacie A3 w nakładzie 200 szt. na papierze kredowym będzie tańszy w przypadku offsetu. Z drugiej strony karty w formacie DL i nakładzie 1000 szt. opłaca się wydrukować cyfrowo. Jak widać, w przypadku wydruku cyfrowego i offsetowego, nakład jest pojęciem względnym. Patrząc jednak na kwestię kosztów z drugiej strony, jeśli planujesz wydruk wysokonakładowy, to właśnie offset będzie najbardziej optymalnym – zarówno jakościowo, jak i cenowo – rozwiązaniem.
Offset ma najwyższą rozdzielczość wydruku spośród wszystkich możliwych technologii, a jej wartość może wynieść nawet 4800 dpi. Tyle teorii, gdyż w praktyce zalecaną rozdzielczością wydruków jest wartość 300 dpi, która zapewnia odpowiednią ostrość wydruku.