Działalność badawczo-rozwojową definiuje m.in. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce – ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. oraz Podręcznik Frascati. Zgodnie z definicją działalność badawczo-rozwojowa to twórcza praca podejmowana w sposób celowy i systematyczny, mająca na celu zwiększenie zasobów wiedzy oraz tworzenie nowych zastosowań dla istniejącej wiedzy. Działalność B+R zawsze ukierunkowana jest na nowe odkrycia, oparte na oryginalnych koncepcjach lub hipotezach. Nie ma pewności co do ostatecznego wyniku, ale jest ona planowana i budżetowana, a jej celem jest osiągnięcie wyników, które mogłyby być swobodnie przenoszone lub sprzedawane na rynku. Co to oznacza w praktyce?
Działania badawcze i rozwojowe
Termin „działalność badawcza i rozwojowa” obejmuje trzy rodzaje działalności: badania podstawowe, badania stosowane (przemysłowe) i prace rozwojowe.
Charakterystyka i przykłady działań badawczych
Działania badawcze dzielą się na badania podstawowe oraz stosowane (przemysłowe). Cechą charakterystyczną badań podstawowych jest zdobycie nowej wiedzy w zakresie własności, struktur i zależności, mając na celu formułowanie i weryfikację hipotez, teorii czy praw, bez nastawiania na konkretny rodzaj praktycznego zastosowania. Ten rodzaj badań jest prowadzony przeważnie w sektorze szkolnictwa wyższego, a wyniki prac zostają udostępnione szerszemu gronu naukowemu.
Badania przemysłowe natomiast są nastawione na zdobycie konkretnej wiedzy o tym, jak badania podstawowe zastosować w praktyce, tj. w konkretnym produkcie, procesie, metodzie lub systemie, przekształcając je w użyteczne rozwiązanie. Zastosowanie to nigdy nie jest oczywiste z technologicznego punktu widzenia, a wiąże się z rozwiązywaniem konkretnych problemów technologicznych i postępem naukowo-technicznym. Badania przemysłowe nie obejmują tworzenia gotowych rozwiązań, kończą się na walidacji prototypu rozwiązania w warunkach małej skali / symulacyjnych / zbliżonych do rzeczywistych. Dalszy etap w kierunku stworzenia rozwiązania komercyjnego to już prace rozwojowe.
– Różnicę między badaniami podstawowymi a przemysłowymi najprościej wyjaśnić na przykładach. Przyjrzyjmy się branży informatycznej. Tutaj badania podstawowe będą się opierać na poszukiwaniu nowych metod obliczeniowych, np. obliczeń kwantowych czy tworzeniu teorii informacji kwantowej. Badania przemysłowe natomiast mogą obejmować sprawdzenie zastosowania przetwarzania informacji w nowych dziedzinach lub w nowy sposób, opracowanie nowych twierdzeń, modeli matematycznych i algorytmów, tworzenie narzędzi lub technik związanych z oprogramowaniem czy rozwój technologii związanych z Internetem – wymienia Szymon Łokaj, ekspert w innology.
Charakterystyka i przykłady prac rozwojowych
Prace rozwojowe to ostatni etap prac B+R przed wprowadzeniem rozwiązania na rynek. Obejmują stworzenie ostatecznej postaci nowego rozwiązania, jego walidację i demonstrację / pilotażowe wdrożenie. Działania te bazują na wiedzy i doświadczeniach z prac badawczych i obejmują wytworzenie dodatkowej wiedzy niezbędnej do doprowadzenia rozwiązania do rynku. Prace te dalej wiążą się z niepewnością co do ostatecznego wyniku oraz z rozwiązaniem problemów natury technicznej, ich skala jest jednak inna niż w badaniach przemysłowych, tzn. prace te nie koncentrują się już na krytycznych funkcjach technologii, a na dostosowaniu, optymalizacji rozwiązania do funkcjonowania w warunkach rzeczywistych – takich, w których rozwiązanie to będzie użytkowane.
Przykładem prac rozwojowych może być przeskalowanie procesu produkcji określonego wyrobu z małej skali (wyrób zoptymalizowany w środowisku półtechnicznym) do skali rzeczywistej (produkcji seryjnej), w tym wytworzenie linii demonstracyjnej oraz badanie i ocena procesu produkcyjnego określonego wyrobu oraz ewentualnie artykułów, które mają być na jego bazie wytwarzane.
Działalność z pogranicza – jak odróżnić działalność B+R od działalności pokrewnej?
Niektóre typy działań, np. rozwijanie procesów wytwórczych czy projektowanie i konstruowanie prototypów, mogą być z pogranicza działalności B+R. W takich sytuacjach należy odpowiedzieć sobie na pytanie, czy celem takich działań jest osiągnięcie dalszych technicznych udoskonaleń produktu lub procesu, które wiążą się z niepewnością uzyskanych wyników – jeżeli nie to taka działalność nie jest klasyfikowana jako B+R.
– Jednymi z podstawowych kryteriów pozwalających na odróżnienie B+R od czynności pokrewnych jest obecność w działalności B+R dostrzegalnego elementu nowości i konieczność wyeliminowania elementu niepewności. Tu znów posłużmy się przykładem. Projektowanie, w tym design, jeżeli dotyczy wyłącznie nadania rozwiązaniu walorów estetycznych, to jest wykluczone z B+R, ale jeżeli do uruchomienia i eksploatacji nowego rozwiązania potrzebne są obliczenia, projekty, rysunki techniczne, należy je zaliczyć do prac badawczych i rozwojowych – wyjaśnia ekspert innology.
Reasumując działalność B+R to suma działań podejmowanych w celu wytworzenia nowej wiedzy niezbędnej do opracowania nowych rozwiązań lub ulepszenia istniejących. Każdy projekt B+R składa się z szeregu działań badawczych i rozwojowych, jest zorganizowany i zarządzany oraz ma swoje własne cele i spodziewane wyniki, które są możliwe do przeniesienia lub odtworzenia.
Z pewnością każdemu z Was chociaż raz w życiu obiło się o uszy wyrażenie „druk offsetowy” lub „druk cyfrowy”. Pozornie mogłoby nam się wydawać, że różnice między tymi rodzajami wydruku nie mają aż tak dużego znaczenia, jednak nic bardziej mylnego! Rodzaj druku, na który się zdecydujemy, powinien być dostosowany do naszych potrzeb, liczby i wielkości arkuszy oraz wielu innych czynników, o których wspomnimy w dzisiejszym artykule. Jeżeli interesuje Was ten temat i chcielibyście dowiedzieć się więcej, serdecznie zapraszamy do przeczytania całego materiału.
Na początku musimy wspomnieć, że druk cyfrowy i druk offsetowy to dwie zupełnie inne technologie, dlatego warto lepiej poznać temat, aby nie popełnić gafy i nie narazić się na dodatkowe koszty i problemy.
Przyjrzymy się bliżej drukowi cyfrowemu, który z roku na rok zyskuje coraz większą popularność. Cały proces drukowania odbywa się dzięki specjalnemu wałkowi, który jest pokryty fotoprzewodzącą warstwą ochronną. W trakcie druku wałek zostaje naświetlony, a warstwa fotoprzewodząca pokryta drobinkami tonera, które przyklejają się do niej dokładnie w tych miejscach, w których ma powstać konkretny obraz. Kolejnym etapem jest przeniesienie produktu na arkusz papieru w taki sposób, aby kolory i szczegóły zostały idealnie odwzorowane względem wersji elektronicznej lub oryginalnej.
Kiedy druk cyfrowy będzie przydatny? Przy drukowaniu wszelkiego rodzaju mniejszych materiałów! Mogą to być ulotki, wizytówki, małe banery, zaproszenia, karty informacyjne lub materiały marketingowe. W przypadku większych formatów efekt finalny może nie być dla nas satysfakcjonujący. Warto wiedzieć, że druk cyfrowy jest dużo bardziej opłacalny i ekonomiczny, jeżeli chcesz wydrukować tylko kilka sztuk. Koszty eksploatacji urządzenia offsetowego bardzo często są dużo wyższe niż wykonanie samego zlecenia. Z pewnością też druk cyfrowy jest zdecydowanie szybszy, a my otrzymujemy gotowe wydruki ekspresowo, oczywiście zgodnie z terminami, które wcześniej ustaliliśmy z drukarnią.
Technologia druku offsetowego w porównaniu do druku cyfrowego jest dużo bardziej skomplikowana. Samo urządzenie drukujące wygląda inaczej, jest dużo większe i wymaga precyzyjniejszych działań. W jaki sposób pracuje? Pierwszym krokiem jest naświetlenie projektu na naświetlarce CtP. Kolejnym etapem jest przeniesienie projektu na podłoże drukarskie i tutaj zaczynają się schody. Samo uruchomienie drukarki wiąże się z niemałymi kosztami, które w przypadku niewielkiej liczby arkuszy są nieopłacalne. Jeżeli masz do wydrukowania tylko kilkadziesiąt albo kilkaset arkuszy, postaw na druk cyfrowy. Co więcej, druk cyfrowy umożliwia nam zmiany w projekcie, który już rozpoczął się drukować, a w przypadku offsetu są to kolejne gigantyczne koszty zupełnie niepotrzebne.
Poruszając kwestię jakości druku offsetowego, warto zwrócić uwagę również na zależność stopnia przyswajania farby od zastosowanego podłoża. Musisz wiedzieć, że w offsecie ma miejsce zjawisko przyrostu punktu rastrowego. Jego powierzchnia powiększa się, a w warstwie tonalnej staje się ciemniejszy. Działa to na takiej samej zasadzie jak… malowanie ścian. Wybierając farbę do salonu czy pokoju, musisz pamiętać, żeby kupić kolor jaśniejszy od tego, który chcesz docelowo uzyskać (farba na ścianie zawsze będzie miała ciemniejszy odcień). Zastanawiasz się pewnie, jaki ma to związek z rodzajem podłoża zastosowanego w procesie drukowania. Otóż im podłoże jest bardziej chropowate, tym punkt rastrowy będzie zwiększał swoją.
Ponadto nie każdy rodzaj podłoża wybranego do druku będzie nadawał się do druku offsetowego. Może bowiem okazać się, że projekt – którego format i nakład idealnie nadają się do offsetu – ze względu na wykorzystanie papieru szlachetnego będzie taniej wydrukować cyfrowo. Dlatego wybór podłoża drukarskiego warto przedyskutować chociażby z pracownikiem drukarni. Ten z pewnością doradzi najbardziej opłacalne rozwiązanie.
Wybór właściwego wariantu wydruku może sprawić wiele problemów, ponieważ część osób zlecających profesjonalny wydruk zupełnie nie orientuje się, na czym polegają obie techniki druku.
W przypadku tradycyjnego druku cyfrowego cały proces polega na naświetlaniu wałka z warstwą fotoprzewodzącą, do której w miejscach gdzie mamy uzyskać obraz podczepiają się drobinki toneru, by następnie podczas przenoszenia na docelowy nośnik (papier) uzyskać wierne odwzorowanie oryginału.
Natomiast wydruk w technologii offsetowej jest znacznie bardziej zaawansowany. Obraz jest w pierwszej kolejności naświetlany na naświetlarce CTP. Kolejno jest przenoszony z płaskiej formy na podłoże drukarskie. Uruchomienie procesu drukarskiego to dość spory koszt w porównaniu z drukiem cyfrowym.
Co ważne, chociaż wiele osób nie zauważa tej różnicy, w druku offsetowym – ze względu na trwałe naświetlanie obrazu na płaskiej powierzchni – nie ma możliwości wprowadzenia zmian w projekcie w trakcie rozpoczętego procesu wydruku.
Biorąc pod uwagę cenę, droższym rozwiązaniem jest druk offsetowy. Wynika to właśnie z wykorzystywanej technologii. Dlatego też ten rodzaj wydruku jest opłacalny przy masowym druku tego samego projektu. Tutaj jednak pojawia się pytanie, kiedy możemy mówić o wydruku masowym. Wszystko zależy tak naprawdę od kilku parametrów – nie tylko ilości drukowanych egzemplarzy, ale przede wszystkim od jego formatu czy ewentualnego uszlachetnienia. Wykorzystanie druku cyfrowego czy offsetowego to zwykła kalkulacja oparta na formacie projektu, czasie jego realizacji i jakości wydruku. Przykładowo: wydruk projektu w formacie A3 w nakładzie 200 szt. na papierze kredowym będzie tańszy w przypadku offsetu. Z drugiej strony karty w formacie DL i nakładzie 1000 szt. opłaca się wydrukować cyfrowo. Jak widać, w przypadku wydruku cyfrowego i offsetowego, nakład jest pojęciem względnym. Patrząc jednak na kwestię kosztów z drugiej strony, jeśli planujesz wydruk wysokonakładowy, to właśnie offset będzie najbardziej optymalnym – zarówno jakościowo, jak i cenowo – rozwiązaniem.
Offset ma najwyższą rozdzielczość wydruku spośród wszystkich możliwych technologii, a jej wartość może wynieść nawet 4800 dpi. Tyle teorii, gdyż w praktyce zalecaną rozdzielczością wydruków jest wartość 300 dpi, która zapewnia odpowiednią ostrość wydruku.